خوب زندگی کرد، از زندگی اش راضی بود و بقیه اش مهم نیست

پرویز جاهد یکی از معدود کسانی است که توانست با ابراهیم گلستان مصاحبه مفصلی داشته باشد. غرور و کج خلقی های گلستان از او شخصیتی سرد و بی روح برای خبرنگاران ساخته بود از این رو انجام مصاحبه با وی کار آسانی نبود. آنچه می خوانید نوشته کوتاهی از پرویز جاهد است که پس از اعلام خبر فوت ابراهیم گلستان در فضای مجازی منتشر شده است.

ابراهیم گلستان بیش از یک قرن زندگی کرد و خوب زندگی کرد و از زندگی‌اش راضی بود. بقیه‌اش مهم نیست. همیشه می‌گفت مهم این است که تو خودت از زندگی‌ات و کارهایی که کرده‌ای راضی باشی. زندگی و کارهای برجسته‌اش رشک‌برانگیز بود و حسادت بسیاری را برمی‌انگیخت. گلستان کم کار نکرد و کارهای مهمی هم کرد.

او سینما و ادبیات ایران را با داستان‌ها و فیلم‌هایش متحول کرد. چند نفر دیگر هم بوده‌اند که در این تحول نقش داشتند، هدایت در داستان‌نویسی، نیما در شعر و فرخ غفاری و فریدون رهنما در سینما. اما سهم و نقش گلستان در این میان نه تنها از آنها کمتر نیست بلکه در زمینه‌هایی مثل سینما و داستان‌کوتاه‌نویسی حتی بیشتر است.

من گلستان را با فیلم‌های مستند و داستانی‌اش شناختم و بعد که برای گفتگو با او به انگیزه نوشتن تز دانشگاهی‌ام درباره موج نوی سینمای ایران به سراغش رفتم، لازم دیدم که داستان‌هایش را هم بخوانم و اینگونه بود که متوجه ارتباط درونی تنگاتنگ داستان‌ها و فیلم‌هایش شدم. او همانطور که الکساندر استروک، نظریه‌پرداز دوربین-قلم، گفته است در سینما با قلمش، که دوربین بود، می‌نوشت. جهان فیلم‌هایش همان جهان داستان‌هایش بود. ساختار روایی مدرنیستی «خشت و آینه»، نوع شخصیت‌پردازی‌اش، شیوه دیالوگ‌نویسی‌اش و فضاسازی اعجاب‌انگیزش، ریشه در داستان‌های کوتاهش داشت…

امروز مرد بزرگی از دنیا رفت. مرد بزرگی که هرچه از بزرگی‌اش بگویم و بنویسم کم گفته و کم نوشته‌ام. دیروز که در سینما تک آرگو در تهران درباره گلستان و شاهکار سینمایی اش یعنی «خشت و آینه» حرف می‌زدم نمی‌دانستم که قرار است امروز از دنیا برود…
بزرگ تر از آنی که از یاد بروی آقای گلستان. روحت شاد.