تنت ؛ یک فیلم پلیسی/ جاسوسی آرمانگرایانه
تنت ؛ یک فیلم پلیسی/ جاسوسی آرمانگرایانه جبار آذین سرزمین هنر سینما
ساخته جدید کریستوفر نولان، سینماگر مطرح جهان، از منظر مضمون و محتوا و ساختار هنری و سینمایی در امتداد فیلمهای پیشین او با همان مولفه های آثارش؛ نگرش های فلسفی و انسانی، ترکیب ژانرها، بازی با زمان، نور و سایه، آرمانگرایی، ماتریالیسم، قهرمان سازی، رویاپردازی و…تولید شده است.
نولان که کارگردانی سنت شکن باگرایش به پست مدرنیسم در جهان سینما شناخته شده است، در فیلم جاسوسی/ پلیسی و اکشن « تنت » با خلق یک جیمزباند مدرن به رنگ جیمزباند فیلم های آمریکایی، انگلیسی، روسی، فرانسوی و ایتالیایی، ولی از جنس متفاوت، قهرمانی پدید آورده تا فارغ از درگیریهای صرفا فیزیکی رامبوها و دیگر قهرمان های ماشینی سینمای علمی و تخیلی، با پوشش او و داستان فیلم توسط مسایل و مفاهیم انسانی، اخلاقی، فلسفی و شبه مذهبی و عبور از گذرگاه های فیزیک و ریاضیات، برای نجات جهان در برابر ضد قهرمان ایستاده و مقابله کند.
وارونگی در تنت
“وارونگی”سلاحی است که دردست های قهرمان و ضد قهرمان، می تواند دنیا را به بودن و نبودن، ترغیب و تهدید کند.
آژانس مخفی تنت با تولید جیمز باندهای عصر نوین و آموزش آنها جهت حفظ جهان، به ظاهر درپی برقراری تعادل و نظم و آرامش گیتی است.
در این فیلم هم نولان، شخصیت هایش را از دریای مشکلات و حوادث می گذراند تا در مبارزات خیر و شر، خیردنیای ذهنی خود را به مقصد نیک و آرمانی و رهایی جهان رساند.
درواقع خط اصلی داستان تنت کشمکش قهرمان و ضدقهرمان تخیلی فیلمسازبرای دستیابی به سلاح “وارونگی” است که نولان آن را با تعدادی داستانک و حادثه در بستر باورها و برداشت های خود از مقوله های فلسفی، سیاسی و اجتماعی و انسانی روایت کرده است.
با آنکه می شود تنت را نوعی سفر ماجراجویانه، پرسشگرانه و شبه جهان وطنی به درون و بیرون انسان و هستی هم تلقی کرد، اما در این میان به رغم ساختار قوی و جذابیت های بصری و تصویرسازی های غنی سینمایی، باید از خم شدن کمر فیلمنامه این اثر زیربار انبوه رخدادها، ماجراها و داستانک های فیلم یاد کرد که گاه روند اصلی داستان محوری فیلم را متاثر می کنند.
افزون براین، گرچه قهرمان نولان در عالم فیلم و سینما، در جایگاه قهرمانان جهانی و آرمانی ایستاده است، ولی این جیمزباند قهرمان با لحاظ دیدگاه ها و تفکرات نولان و پسندهای فرهنگی، اجتماعی غرب، بیش از جهانی بودن، آمریکایی و غربی است.
همان گونه که جیمزباند کلاسیک سینمای غرب اینگونه بود. درهر حال تنت به عنوان یک اثرسینمایی خوش ساخت، حادثه ای، بامحتوا، خیال پردازانه و سرگرم کننده، با امتیازهای خوب در میان آثار سینمایی این سینماگر قراردارد.