ژاله آموزگار:کسانی که معتقدند فردوسی زنستیز است، حتماً شاهنامه را نخواندهاند
زبان فارسی توانایی بسیار بالایی دارد و اگر چنین تواناییای نداشت، امروز برای ما نمیماند.
ژاله آموزگار:کسانی که معتقدند فردوسی زنستیز است، حتماً شاهنامه را نخواندهاند|سرزمین هنر|ادبیات
ایسنا-ژاله آموزگار گفت: بدون شک ما ایرانیها باید به ادبیات فارسی ببالیم. این سخن را کسی امروز به شما میگوید که با زبان و ادبیات سایر کشورها آشناست و عمرش را صرف زبان و ادب فارسی کرده است. در ایران اقوام مختلفی زندگی میکنند و هر قومی زبان و گویش خاص خود را دارد. حلقه اتصال همه اقوام ایرانی، زبان فارسی است. ما یک ملّت هستیم، ملّتی که از اقوام مختلف با زبانها و گویشهای مختلف دور هم جمع شدهایم.
این اسطورهپژوه با اشاره به زبانهایی که از بین رفتهاند، افزود: زبانی که چیزی از خود ندارد سایر زبانها آن را میبلعند، اما زبان فارسی گنجینه عظیمی در دل خود جای داده است . هیچ زبانی یارای این را ندارد که این زبان را ببلعد. من آذری هستم، اما غیرت زبان فارسی را دارم. زبانهای قومی همه سر جای خود ارزشمندند، کُرد باید کُردی یاد بگیرد، آذربایجانی باید ترکی یاد بگیرد، اما همه ما یک زبان مشترک داریم و آن زبانی است که فردوسی با آن شاهنامه را سروده است. ما هنوز شعرهای فردوسی را میفهمیم، برخی این را عیب میدانند و میگویند چرا زبان ما زبان کهن مانده است؟
آموزگار ادامه داد: برای اینکه وقتی فارسی دری آغاز میشود ما دورههای مختلف را گذراندهایم. یعنی از باستان به میانه رسیدیم، یعنی وقتی فردوسی شروع به سرودن شاهنامه میکند، زبان سخته و درست است. برای اینکه زبان به اوج خود رسیده است. قدیمیترین شعرها به این زبان در گاتهها هست. به این زبان فلسفه گفته شده است. اجداد ما آدمهای اندیشمندی بودهاند؛ این نبوده که فقط اسب بتازند و بروند جایی را بگیرند. ما همواره این زبان را سودهایم تا به زبان حال حاضر رسیدهایم.
او بیان کرد: زبان فارسی مثل هر زبانی پدر و مادر دارد و زبانهای باستانی ایرانی پدر و مادر زبان فارسی هستند . مثلاً شاهنامه فرزند گاهان و یشتهاست. یشتها سراسر شعر است. من برای این که ثابت کنم ایرانیها اهل فکر بودهاند، چند قسمت از سختترین قسمتهای دینکرد را به فارسی ترجمه کردهام. وقتی ما ایرانیها درباره هر چیزی کلمه داریم، یعنی به آن چیز فکر کردهایم.
آموزگار در بخش دیگری از سخنان خود گفت: متأسفانه امروزه درباره تاریخ زبان فارسی چیزی نمیگویند. جا دارد که در کتابهای درسی در تمام رشتهها درباره تاریخ زبان فارسی مطالبی گنجانده شود و همچون سایر کشورها، شرط ورود به دانشگاه قبولی در آزمون زبان فارسی باشد. در فرانسه و برخی از کشورها این آزمون در سال یازدهم دبیرستان برگزار میشود.
وی توضیح داد: با زبان فارسی است که فردوسی، نظامی، حافظ، صائب و… به همه ایرانیان تعلق پیدا میکنند و تاریخ ما را یکی و به هم وصل میکنند. همیشه شناخت علاقه ایجاد میکند. باید تاریخ ایران را بدون تعصب یاد بگیرید؛ آن وقت به آن علاقهمند خواهید شد. آنهایی که سنگی غیر از زبان فارسی به سینه میزنند، زبان فارسی را نمیشناسند.
او افزود: بدون اغراق می گویم، کسانی که معتقدند فردوسی زنستیز است، حتماً شاهنامه را نخواندهاند و تنها با اتکا به بیتی که فردوسی درباره سودابه سروده است، فردوسی را زنستیز میخوانند. براساس پژوهشهای ابوالفضل خطیبی این بیت از ابیات الحاقی شاهنامه است.
آموزگار تأکید کرد: وقتی من از ایران حرف میزنم، منظور ایران فرهنگی فارغ از مرزهای سیاسی است، من در طول عمر آموزگاریام شاگردان بسیاری از ملّیتهای دیگر داشتهام، شاگردانی که فارغ از هر بحث سیاسی شیفته زبان فارسی شدهاند.
او با انتقاد از کسانی که معتقدند زبان فارسی زبان علم نیست، گفت: بهشدت با این سخن مخالف هستم. زبان فارسی توانایی بسیار بالایی دارد و اگر چنین تواناییای نداشت، امروز برای ما نمیماند.
آموزگار در ادامه سخنانش با انتقاد از کسانی که تلاش میکنند سرهنویسی را در ایران ترویج دهند، افزود: من اعتقادی به سرهنویسی ندارم. من برای اینکه با مخاطبانم سخن بگویم، مینویسم و اگر قرار باشد مخاطبم برای فهم سخنم کلمه به کلمه به فرهنگ لغت مراجعه کند، دیگر لطف کلام من از بین میرود.