نیت درس اخلاق ندارم که نه خود را فردی متخلق به اخلاق حسنه میدانم که در مقام پند دیگران باشم و نه اینجا محل مناسبی برای نصایح اخلاقی است. تنها بحث و نقدی خواهیم داشت در باب “دروغ و رسانه”.
چه خوشمان بیاید چه نیاید به لحاظ ارائه حقایق ناب و بی غرض، رسانه خوش نامی نداریم.و به مناسبت های مختلف در آن دروغ می شنویم که با انواع توجیه های سیاسی، امنیتی، حزبی، ملی و حتی مذهبی ساخته و پرداخته می شوند.ولی ایراد از آن جا شکل فاجعه به خود می گیرد که دیگر برای دروغ های این رسانه ، نه دلایل دهن پر کن، که صرف رضایت مدیران جزء و ابتکارات سخیف برنامه سازان غیر متعهد و ناکاربلد هم کفایت می کند.
ذکر دو مثال و رفع زحمت…
مثال اول:
شاعری جوان که در بخش دوم برنامه قند پهلو به مقام اول رسید، اعلام کرد: شاعران حاضر در این برنامه بداهه‌سرایی نمی‌کردند و سوالات را از قبل می‌دانستند.
وی می گوید: مردم، ما برای شما نقش بازی کرده‌ایم. ما در برنامه «قندپهلو» بداهه‌سرایی نمی‌کردیم. من و همه شرکت‌کنندگان در برنامه قندپهلو، با تصمیم برنامه‌سازان، سوالات را از قبل می‌دانستیم و اشعار را از قبل سروده بودیم.
مثال دوم:
در برنامه “سنوبر” که از شبکه سوم سیما در ایام نوروز پخش میشود سه آنونس فیلم سینمایی پخش میشود و از مردم میخواهند تا با ارسال اس.ام.اس فیلم مورد نظر خود را انتخاب کنند. غافل از آن که این فیلم ها از اول انتخاب شده و اساسا ارسال یا عدم ارسال پیامک ها هیچ تاثیری در انتخاب فیلم ها ندارد. ولی واقعا چرا؟!!
وقتی قرار است به نظر مردم اهمیت ندهیم چرا ژست آن را میگیریم؟
برای بالا بردن آمار پیامک های رسانه ای؟
برای دروغ پردازی بعدی در ارتباط با مخاطب؟
برای سود رسانی به مخابرات؟
واقعا چه ایرادی دارد اگر این فیلم ها با انتخاب خود مردم باشد؟
نهایتا چند دقیقه اختلاف زمانی پیش آمده درکنداکتور پخش با حذف و اضافه چند تیزر و میان برنامه جبران میشود. به این میگویند ارتباط متقابل رسانه و مخاطب و احترام به خواست و شعور بیننده.
ولی با روالی که در رسانه ما وجود دارد، نه تنها این اعتماد و تقابل به نازل ترین سطح خود سقوط میکند، بلکه احساس سرخوردگی و توهین به شعور مخاطب به شکلی فزاینده رشد میکند.
در اولین برنامه از سری برنامه های نوروزی “سنوبر”، فیلم مثلا انتخاب شده از سوی “مردم” فیلم سخیف “جبار برگشته” محصولی سطح پایین از بالیوود اعلام شد و این دیگر فقط یک نام در کنداکتور پخش شبکه سه نبود، که نمادی بود جعلی و دروغین از انتخاب و سلیقه و درک مخاطبین ایرانی.
و این دیگر در نوع خود شاهکاریست که رسانه ملی به مردم در مورد سطح سلیقه و انتخاب خود مردم هم دروغ میگوید.
آیا واقعا مدیران و سیاست گذاران رسانه ای به این معادلات ساده توجه می کنند؟
آیا اساسا این خسارات معنوی را محاسبه و مسئولیت آن را متقبل میشوند؟
آیا این رسانه ملی، نه برای مخاطب، که لااقل برای خودش شان و منزلتی قائل است؟
خیلی خوب بود. واقعا برای قندپهلو متاسفم که این همه وقت با دروغ ما را میخنداند. اینها که ادای شعر و ادب و طنز دازند چرا رو به دروغ آورده اند؟ عجیب است که تا امروز که بیش از ده روز از علنی شدن قضیه گذشته اصلا پاسخ واضحی نداده اند.به نظرم باید عذرخواهی کنند و توبیخ شوند.
نمیدونم بر چه اساسی این حرفها زده شده …
فقط این رو میدونم که من بیننده ی بسیار سخت گیرسینمام که فیلم های ایرانی رو اکثرا بچه بازی میدونم و بالیوود رو مسخره بازی و به اکثر فیلم های هالیوود هم نقدهای جدی دارم و تن به همه شون نمیدم.
همینقدر بگم که فیلم “جبار برگشته” از نظر من یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینمای هند و بلکه جهان (البته به سبک خودش) هست. فیلمی کاملا دردمندانه و به روز با لحن بالیوودیسمی خودش.
پس وقتی بهش میگین “سخیف” ، به من حق بدین که اظهار نظرتون رو حداقل سطحی و زرد بدونم.