گفتگویی برای درک جراحات دنیای آلوده | نقد و بررسی رمان گفتگو در سیسیل

 

گفتگو در سیسیل عنوان رمانی است از ” الیو ویتورینی” که در سالهای ۱۹۳۸-۱۹۳۹ در مجله Letteratura منتشر می شد و سر انجام در سال ۱۹۴۱ به چاپ رسید.

این رمان مانیفست اخلاقی و مدنی نویسنده است که در آن زمان فاشیستی چپ گرا بود.ویتورینی پیام انقلابی خود را پشت زبان ادبی رمان گفتگو در سیسیل پنهان کرده است.

گفتگو در سیسیل از ترکیبی روان و آهنگین برخوردار است و از برجسته ترین آثار الیو ویتورینی و ادبیات نئورئالیسم ایتالیا به شمار میرود.

ویتورینی ازپدیده های طبیعی الهام گرفته است و با توجه به آنها وضعیت سرزمین مادری خود را بیان می کند.

شخصیت اصلی داستان – سیلوسترو- مردی است که به شمال فرار کرده است و به توصیه پدرش دوباره به سیسیل باز می گردد تا با مادر ملاقات کند.

او در سیسیل اوضاع نا به سامانی را مشاهده می کند که بازگو کننده وضع اسف بار تمام جهان است.

در ابتدای داستان سیلوسترو نامه ای از پدر دریافت می کند که که در آن نوشته است, پدر به خاطر زنی دیگر مادر را ترک گفته است.

بنابر این سیلوسترو تصمیم می گیرد به جای ارسال کارت تبریک تولد مادر خودش راهی روستای کوچکی در سیسیل شود.

او در آغاز سفر با افرادی آشنا می شود و در خلال این آشنایی گفتگوهایی صورت می گیرد که ” خشم منفعل ” سیلوسترو را دستخوش تغییر می کند.

او در می یابد آرامشش در انجام وظایف شخصی خلاصه نشده است, بلکه وجدان آدمی هنگامی آسوده می گردد که اجتماع در آرامش و صلح باشد.

سیلوسترو با ورود به زادگاهش و گفتگو با مادرش خاطرات خود را دچارتحولی اساسی می کند.

سپس مادر او را به خانه های روستا می برد که در آن افراد بیمار نیازمند پرستاری مادر زندگی می کنند. سیلوسترو در ملاقات با این افراد با رنج و درد افراد محروم و بی دفاع آشنا می شود.

هر یک از این افراد نماد ” نژاد بشر ” هستند, که به سرنوشتشان در سکوت گردن می نهند.

سیلوسترو در مواجهه با مردان مختلف و گفتگو با آنها در طی داستان لزوم آموختن همدردی با تمام نژادهای بشری را فرا می گیرد و در می یابد

 تنها با دلسوزی و هم بستگی و نوع دوستی,  انسان ها قدرت شورش در برابر نا ملایمات اجتماعی را به دست می آورند.

” من به شب های پدربزرگم اندیشیدم, به شب های پدرم,  به شبهای حضرت نوح, به شب های انسان که باده او را می رباید و برهنه می کند, خلع سلاح شده و حقیر, حتی کمتر از یک کودک و مرده.”

سفر سیلوسترو نوعی بازگشت به اصل خویشتن است.

الیو ویتورینی نقش کارکتر اصلی را برابر با سایرین می آورد تا در عین استفاده از ادبیات نشان دهند تا چه حد تمام شهروندان به یک اندازه ملزم به اجرای صحیح نقش خود در جامعه هستند.

به لطف نوع و سبک نگارش نویسنده, گفتگو در سیسیل به داستان تمثیلی بدل شده است که در آن هر شخصیت نقشی که اورا به سوی کمال می برد می پذیرد.

شخصیت ” لومبارد بزرگ” و پدربزرگ مادری سیلوسترو” که توسط مادرش ستایش و تقدیس می شود به عنوان مردانی که باید الگوی جامعه باشند و مادر شخصیت زن پرانرژی و سزشار از نیروی زنانه  که با فداکاری هرچه تمامتر خود را وقف پرستاری از تمام روستا می کند, به نقش پذیری هر یک از افراد جامعه می پردازد.

سیلوسترو افراد جامعه را با توجه به تجربیات خود به دو دسته تقسیم می کند

:” قربانیان و آزارگران” از دید سیلوسترو فقط قربانیان از انسانیت بر خوردار هستند.”

و لازم است آنکس که مورد ظلم واقع شده روزی که توان انتقامجویی را داشت به انسانی ظالم تبدیل نشود. زیرا تمام انسانها از جراحات دنیای آلوده رنج می برند:

” دنیا بزرگ و زیباست, اما بسیار آزرده, همه رنج می برند ولی هرکس برای اعمال خودش, اما هیچکس درد دنیای آلوده را درک نمی کند و از این رو دنیا همچنان آزرده باقی مانده است.”

دیگر شخصیت های کتاب هر کدام برای رفع این آزردگی پیشنهادی می کنند.

چاقو تیزکن که نماد ایدئولوژی انقلابی است با خشونت فیزیکی اصرار می کند, در حالی که بزاز – نماد تفکر کاتولیک – لازمه درمان زخم های بشر را شستشو و پاک سازی آن با آب حیات می داند. بی آنکه دقیقا به مشخصات آب حیات اشاره ای بکند.

این رمان سیاسی زمانی نوشته شده است که ویتورینی با سانسور شدید مواجه بوده است و متن کتاب را چنان غیر واضح نوشته است که فقط خواص از آن سر در می آوردند.

ولذا برای درک معنای عمیق آن ,تفکر بشردوستانه و شور انتزاعی ضروری به نظر می رسد.

گفتگو در سیسیل نوشته الیو ویتورینی به دست منوچهر افسری ترجمه شد و در  کتاب خورشید به چاپ رسید.

 

غزل قربان پور