پدر عروسک های ایران در گفتگو با “هنرلند”
طراح عروسک های “خانه مادربزرگه” و خالق “زی زی گولو”، “عادل بزدوده” با اجرای نمایش «کوزه عسل نیست» در روز چهارشنبه در سومین روز از شانزدهمین جشنواره ی بین المللی تئاتر عروسکی تهران-مبارک ،در تالار اصلی تئاتر شهر ،نمایش شیرین خود را برای کودکان و نوجوانان به اجرا درآورد.
او در این نمایش از تکنیک عروسک های میلهای و سایه بهره برد. داستان نمایش «کوزه عسل نیست» درباره گم شدن کوزه عسل یک خرس جنگلی است و کمک حیوانات در پیدا کردن کوزه و اتفاق هایی که در این مسیر رخ میدهد و پیام اصلی نمایش دلسوزی و مهربانی بیش از اندازه است. خبرنگار هنرلند در گفتگوی اختصاصی با “عادل بزدوده” سوالاتی را درباره ی تحولات تئاتر عروسکی در سالهای اخیر از ایشان پرسیده است که در ادامه ان را می خوانید.
وضعیت این روزهای تئاتر عروسکی را نسبت به سالهای نچندان دور چه طور میبینید؟
-ممنون از سوال هوشمندانه شما. متاسفانه دلایل مختلفی رو میتوان نام برد ولی من به دو دلیل اشاره میکنم. به دوستانی که در رشته ی نمایش عروسکی در حال فارغ التحصیلی هستند چیزی ارائه نمیشود و این موضوع را میتوان از تاثیرات و تاثراتی که ما از جامعه میگیریم، مشاهده کرد و آسیب ش بعدا مشخص میشود. دوم اینکه دانشگاه ها محل های بسیار مهم و تعیین کننده ای برای تربیت نسلی مطالعه گر ،پژوهش گر و محقق دارد که بتوانند در کارهای اجرایی با تجربیات به روز مواجه شوند. علاوه بر این کاستی های بزرگی وجود دارد که یکی از آنها این است که در مباحث آکادمیک دروسی انتخاب میشوند که کاربردی نیست و نمیتواند کاربردی داشته باشد و به صحنه برسد.
-بله. تئاتر های عروسکی که از دانشگاها استخراج میشوند رو به رکود میرود و دانشجویان فارغ التحصیل رو به رکودند البته ما فارغ التحصیل های فرهیخته ای داریم که تلاش میکنند ولی نیاز است تمام عوامل مربوطه در دانشگاه ها دست به دست هم دهیم و تلاش کنیم رو به رکود نرویم. هرکدام از ما دوره ای داریم پس باید نسلی را تربیت کنیم که راه گشا باشد در غیر این صورت به سمت رکود خواهیم رفت مگر اتفاق غیر ممکنی پیش آید.
-به هر حال حجم و فرمی است که تماشاگران ما خود جواب میدهند یعنی یا پس میزنند یا قبول میکنند و من فکر میکنم اگر در جامعه ای بسیار مدرن زندگی میکردیم اشکالی نداشت ولی من نه تایید میکنم ونه رد میکنم. شاید بعضی از دوستان دوست داشتند این فرم را کار کنند و به حرکت در بیاورند ولی نوع استفاده ی فرهنگی بسیار مهم است و من فکر میکنم هنوز شرایطی نیست که ما با ان هیبت ها وارد دنیای کودک و نوجوان شویم.
-تئاتر کودک و نوجوان در دنیا شکل های مختلفی دارد و این هم میتواند نوعی از اجرا باشد ولی باید نوع و کاربرد و کارکردش بیش از حد نباشد و استفاده ی بیش از حد آن دلیل بر بد بودنش نیست بلکه دلیل آن است که ما ژانر های دیگر که میتواند به خانواده ها بیاموزد که ما تئاتر های دیگری با مضمون، آموزشی،تربیتی،تفریحی و… نیز داریم ، فراموش کرده ایم و یا به آن بی توجه ایم.البته این مختص ایران نیست در کل دنیا هنوز جایگاه و جهتی برای تئاتر عروسکی کودک و نوجوان تعیین نشده است.
-من در این نمایش حرف سختی نمیزنم من میگویم که ای مهربانی که به جای دیگری تصمیم میگیری، میدانم که از روی مهربانی است ولی بگذاریم هر کسی خودش تصمیم بگیرد و این مخصوصا شامل حال ما بزرگتر ها است. من سال گذشته این نمایش رو در کانون فکری روی صحنه بردم و بازخوردی که داشتم این بود که خانواده ها به من گفتند:«برای بچه ها حرف داشتی و برای ما بزرگترها هم حرف زدی»بگذاریم بچه هایمان حرف بزنند،نظر دهند وتصمیم بگیرند من سعی در القای این تفکر داشته ام.
-بله
-خیر. اصلا، اگر پیشنهادی شود من و گروهم در هر کجای تهران و ایران با آغوشی باز در خدمت کودکان این مرز و بوم خواهیم بود.