پیچیدگی یک سورئالیسم ساده, بررسی رمان ” دعوت به مراسم گردن زنی” ولادیمیر ناباکوف

بررسی رمان " دعوت به مراسم گردن زنی" ولادیمیر ناباکوف

رمان دعوت به مراسم گردن زنی نوشته ولادیمیر ناباکوف داستان زندانی محکوم به اعدامی است که جرمش  متفاوت بودن با دیگران (شفاف نبودن , نفوذناپذیری)  است.

نخستین پیش نویس ” دعوت به مراسم گردن زنی” در سال ۱۹۳۴ نوشته شد و سال بعد در سال ۱۹۳۵ با برخی تغییرات آماده انتشار شد. با این حال ۲۵ سال بعد, سال ۱۹۵۹ وقتی ناباکوف در آمریکا بود  نسخه جدیدی از این کتاب را با توجه به تسلطش به زبان انگلیسی, نوشت.

دعوت به مراسم گردن زنی - ترجمه احمد خزاعی - قطره - ۱۳۸۶
دعوت به مراسم گردن زنی – ترجمه احمد خزاعی – قطره – ۱۳۸۶
ترجمه کتاب دعوت به مراسم گردن زنی را دیمیتری پسر ولادیمیر بر عهده گرفت و بازبینی های دقیق و اصولی را بر آن پیاده کرد.
دعوت به مراسم گردن زنی پس از بازبینی از لحاظ محتوا عمیقتر و دقیق تر از لحاظ روانشناسی شخصیتها صحیح تر و از لحاظ تعداد صفحات کم حجمتر شد.
مقدمه ای بر دعوت به مراسم گردن زنی نوشته شد که نحوه صحیح خواندن را به مخاطب آموزش می داد.
ولادیمیر ناباکوف صریحا تاکید می کند که ترجمه صحیح بر فهم این اثر بسیار تاثیر گذار است و اصول زبانشناسی بر خوانش کتاب موثر است.
به طور مثال در رمان لولیتا برای تلفظ اسم کاراکتر اصلی lo-li-ta زبان در حفره دهانی می چرخد که به شخصیت رمان اشاره دارد.
در رمان دعوت به مراسم گردن زنی انتخاب نام سین سیناتوس به طور عمد به این منظور است که نام شخصیت به دلیل آهنگین بودن حروف تا مدتها در ذهن مخاطب باقی بماند.

از جهتی شبیه به نامهای باستانی یونانی است تا بتواند نام کلئیستنس، پدر دموکراسی آتنی است را به ذهن متبادر کند.

داستان دعوت به مراسم گردن زنی به خودی خود داستانی بسیار ساده است. و پیچیدگی آن به دلیل وجود مسائل روانشناختی ای است که برای کاراکتر اصلی در نظر گرفته شده است.
دعوت به مراسم گردن زنی دارای توصیفات و صحنه هایی است که باور ناپذیر هستند و در عین حال مخاطب به سادگی با آنها همذات پنداری می کند.
“داستان در زندان و غالبا سلول انفرادی مجرم جریان دارد .مجرم “سین سیناتوس” ، به جرم متفاوت بودن با دیگران (شفاف نبودن , نفوذناپذیری) محکوم به اعدام می شود. حکم اعدام طبق قانون درگوشی به او ابلاغ می شود و او را به سوی سلول زندان در یک دژ عظیم می برند. زندانبان برای باز کردن در سلول تمام کلیدها را امتحان می کند و وقتی در سلول باز می شود , وکیل مدافع داخل سلول به انتظار نشسته است! زندانی از دیگران می خواهد تنهایش بگذارند و همه تعظیم کنان می روند! روی میز وسط سلول , کاغذهای سفید و مداد تراشیده شده گذاشته شده است , زندانبان داخل می شود و پیشنهاد رقص والس می دهد و آن دو با هم در سلول و راهروها می رقصند! مدیر زندان خطابه رسمی خوش آمدگویی می خواند و نگران غذا نخوردن زندانی است… و زندانی هم در انتظار زمان مراسم گردن زنی که زمانش نامشخص است…”
شاید این محتوا را نیز دوست داشته باشید
سین سیناتوس در انفرادی با جرمش دست به گریبان می شود ولی هیچکس از زمان دقیق اعدام او باخبر نیست. جرم او نوعی فساد است که نا بخشودنی تلقی می شود.
سین سیناتوس بجز زندانی بودن از لحاظ جسمی در زندان و در سلول انفرادی, زندانی تفکرات خویش نیز هست ولی تغییرات ظاهری به مراتب آسانتر از تغییرات درونی هستند, بنابراین سین سیناتوس در آرزوی ساده ترین نوع آزادی است.
“سین سیناتوس اشتیاقی سوزان برای آزادی حس می کرد. اشتیاقی که برای معمولی ترین نوع آزادی, آزادی جسمی, آزادی که از نظر جسمی قابل تحقق باشد.”
نوع سپری کردن دوران محکومیت او بیانگر عدم توانایی کاراکتر اصلی در ایجاد ارتباط با دیگران است. دیگرانی که حتی یک خط از روح و شخصیت سین سناتوس را نمی توانند بخوانند.

در دولت های دموکراتیک شفافیت و آزادی از اصول بنیادین است و مفهوم جمعی دموکراسی اذعان دارد که حکومت باید به تدوین قوانین و سیاست‌هایی بپردازد که بسیار نزدیک به نظرات میانه مردم، یعنی نیمه‌ای در سمت راست و نیمه‌ای در سمت چپ باشد. با این حال در دعوت به مراسم گردن زنی مجرم به عدم شفافیت محکوم شده است و اگرچه طی دوران محکومیت از امکاناتی مانند امکانات یک هتل برخوردار است اما در پایان محکوم به نابودی است.

ناباکوف شیوه اجرای حکم اعدام را هوشمندانه “گردن زنی” انتخاب می کند. سر عضو اصلی و قانون گذار بدن است و هنگامی که از شفافیت برای هماهنگی با سایر اعضا برخوردار نباشد محکوم به فنا و نابودی است.
حکومتهای دموکراسی بر اساس نظر مردم بنیان شده اند و اگر از شفافیت در برخورد با مردم محروم باشند به سمت فساد رفته و محکوم فروپاشی هستند.
از کتاب دعوت به مراسم گردن زنی می توان برداشت ها و نظرات متفاوت داشت هر کس به فراخور حال خویش می تواند با خواندن کتاب بخنند یا گریه کند, می تواند از نوع برخورد با زندانی و توصیفات کتاب خشمگین یا شگفت زده شود. اما چیزی که در تمام مخاطبان مشترک اشت و هدف اصلی نویسنده نیز هست, عدم پذیرش بی عدالتی است که به صورت اغراق شده و سوررئال در کتاب آورده شده است.
سیر اتفاقات بر پیچیدگی کتاب افزوده است و باعث سردرگمی مخاطب می شود و می تواند تا حدودی جلوی لذت کشف سطور را از مخاطب بگیرد.

در عین حال ظرفیتهای زبان شناسی موجود در کتاب  تحسین برانگیز است. همچنین ناباکوف کوشیده است فضایی را ایجاد کند که ذهن خواننده با کوچکترین تلاشی همذات پنداری مورد نظر را برقرار کند.

دعوت به مراسم گردن زنی ترکیبی است از ادبیات سترگ روسیه و استعاره های بی بدیل انگلیسی در ایده اصلی کتاب انعکاس یافته است.
باز آفرینی تمام خاطرات سین سیناتوس در دیالوگها و روشنی توصیفات از دید جمیز جویس نشان دهنده این است که عدم وجود سربه عدم وجود تفکرات منطقی و در نهایت نابودی اشاره دارد.
دعوت به مراسم گردن زنی نوشته ولادیمیر ناباکوف در سال ۱۳۸۶ توسط احمد خزاعی ترجمه شد و در نشر قطره به چاپ رسید.
غزل قربان پور
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

− 1 = 1