اختر چرخ ادب

امروز ۱۵ فروردین۱۳۹۶ ، هقتاد و ششمین سالروز درگذشت « پروین اعتصامی » ادیب و شاعر پارسی گوی کشورمان است. او در عمر کوتاهش با استفاده از ذوق خداداد و تعالیم بزرگانی همچون ملک الشعرای بهار و علامه دهخدا به مرتبه ای از مقامات ادبی نایل شد که او را به مشهورترین شاعر زن ایرانی تبدیل کرد. اشعار او نه تنها از نظر درستی در وزن و قافیه و عروض زبانزد خواص بود بلکه از لحاظ معنا و مفهوم نیز توأمان مورد توجه عوام و خواص جامعه  بوده است. مضمون اصلی اشعار پروین به پندها و حکمتها اختصاص دارد و از اوضاع اجتماعی روزگار شاعر تصویری حکمت آمیز و آمیخته با تخیل شاعرانه داده است. این را می توان در اشعاری مانند “اشک یتیم” به خوبی مشاهده کرد.

پروین اعتصامی که در مکتب پدر ادیب و شاعر پیشه اش مرحوم یوسف اعتصامی با شعر و شاعری آشنا شد ازهمان کودکی زبان به سرودن اشعار گشود. اولین اشعار او در قالب مناظره های شیرین وعبرت آموز میان اشیا ، گیاهان و حیوانات خودنمائی کرده است که به اقتضای سنی او هم دید کودکانه و هم شاعرانه در آنها کاملا مشهود است. نمونه آن  شعری است  که در ۸ سالگی سروده است:

نخودی گفت لوبیائی را                           کز چه من گردم اینچنین، تو دراز

گفت:ما هردو را بباید پخت                       چاره ای نیست، با زمانه بساز

عمده اشعاری که او در سنین بین ۱۱ تا ۱۴ سالگی سروده است، کمابیش همین حال وهوا را دارد و مشتمل بر نکته ها، پندها و اندرزهای ساده ای است که با طبع شاعرانه او همراه است ومتأثر از تربیت اخلاق مدارانه خانواده محترم وادیب اوست. چرا که علاوه بر پدرش ، مادر او اخترالملوک اعتصامی نیز فرزند عبدالحسین مقدم العداله از شاعران دوره قاجار بوده است که به نام « شوری بخشایشی» تخلص می کرده است.

در حالی که برخی او را به دلیل سرودن شعری پس از واقعه کشف حجاب نکوهش کرده اند، به اعتقاد بسیاری دیگر از محققان مضامین اخلاقی اشعار او را نشانه محکمی از پایبندی وی به تعالیم اسلامی و دینی دانسته اند.

در این روز با ذکر شعری که پروین اعتصامی خود برای درج بر روی سنگ مزارش نوشته است یادش را گرامی می داریم: