موانع رشد ادبیات علمی و تخیلی در ایران-قسمت دوم

موانع رشد ادبیات علمی و تخیلی در ایران-قسمت دوم

مهندس نوید فرخی/نویسنده، مترجم، پژوهشگر

هفته گذشته قسمت اول مقاله ” موانع رشد ادبیات علمی و تخیلی در ایران” را به قلم آقای نوید فرخی تقدیمتان کردیم. در اینجا بخش دوم و پایانی این مقاله را خواهید خواند. خواهشمندیم ما را از نظرات خود درباره این مقاله بهره مند سازید.

ادبیات علمی تخیلی گونه ای از ادبیات داستانی است که در آن عنصر خیال با علم تلفیق می شود. بنابراین مسائل علمی ذاتا از بایسته های این گونه ادبی است. ناآشنایی نویسندگان علمی تخیلی با علوم، از دیگر مشکلات است. عموما در ایران دو دسته سراغ این گونه ادبی می روند دسته اول کسانی اند که بر اصول داستان نویسی اشراف دارند اما نگاه علمی ندارند. این ناآشنایی باعث می شود، این افراد که در ابتدا برای نوشتن داستان علمی تخیلی دست به قلم برده اند بدلیل ناآشنایی در نهایت داستان فانتزی بنویسند. نویسنده علمی تخیلی علاوه بر داستان‌ سرایی‌، باید از علوم مختلف به اندازه ای آگاه باشد که بتواند آن را با بهره بری از عنصر خیال بسط دهد. دسته دوم افرادی اند که با وجود آشنایی با ژانر شناخت صحیحی از قواعد داستان نویسی ندارند. علمی نوشتن فقط با بکارگیری اصطلاحات علمی داستان حاصل نمی شود  بلکه فضاسازی صحیح، استفاده درست از تئوری ها و فرضیات جدید علمی را می طلبد. بنابراین بخشی از مشکل عدم آشنایی با علم و منطق علمی در داستان بدلیل نآگاهی نویسندگان از علم و فناوری است، ‌و بخشی دیگر ناشی از آموزش ناقص ادبیات در ایران است. آرتور سی کلارک یک مخترع بود. آیزاک آسیموف دکترای شیمی داشت. رابرت آنسون هاین لاین کارشناس فنی و مهندسی و ارتباطات نیروی دریایی ایالات متحده بود.

جلب نظر خوانندگان هم مهم است. تا چیزی فرهنگ سازی نشود، نمی توان در مورد آن انتظار معجزه داشت. وقتی در خانواده ای، کتاب خوانی یک عادت نباشد، نمی توان انتظار داشت فرزندی که در دامان خانواده بار آمده، یک کتابخوان حرفه ای شود. به همین ترتیب، وقتی گونه ادبی علمی تخیلی ، در بین مراجع رسمی که متولی ادبیات اند جایی نداشته باشد، وقتی در دروس ادبیات مدارس و دانشگاه ها، هیچ نمونه علمی تخیلی نباشد، وقتی مراکزی مانند کانون پرورش فکری، مسابقاتش را بر روی آثار گونه های دیگری متمرکز کند، نباید انتظار داشت افراد از سنین پایین با علمی تخیلی آشنا شوند، و نمی توان انتظار داشت در بزرگسالی آن را دنبال کنند.

گونه ادبی علمی‌ تخیلی  می‌تواند باعث افزایش خلاقیت گردد و افق‌های تازه‌ ای را پیش روی دانشمندان قرار بدهد. هرگز نمی توان اهمیت این گونه ادبی را در پیشرفت علوم نادیده گرفت. ادبیات علمی تخیلی سهمی انکارناپذیر در پیشرفت علوم بشری داشته است. مسائلی مانند سفر به ماه، ساخت زیردریایی، تلفن های همراه تصویری، ماهواره های مدار زمین، روباتیک، اختراع لیزر، علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی و… دستاورد هایی است که نویسندگان علمی تخیلی سال ها پیش از تحقق شان، در آثار ادبی خود از آنها یاد کرده اند. به قول ایرج فاضل بخششی، از نویسندگان فعال علمی تخیلی در کشور «تا تخیل وجود نداشته باشد، ابداع و اختراع در مملکت پیشرفت نمی‌کند» و علمی تخیلی، مسیر نبوغ و پیشرفت را نیز در کشور باز می کند.

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

+ 56 = 62