رشوه گیران یا فیلسوفان استخوان خرد کرده؟!

رشوه گیران یا فیلسوفان استخوان خرد کرده؟!سرزمین هنر|سیدرضا اورنگ|فرهنگی

آدمی از دیرباز، برای رسیدن به ثروت، رفاه و پیش بردن کار خود، منکری به نام رشوه را بنا نهاد. معلوم نیست نخستین کسی که رشوه گرفته یا رشوه داده کیست و در کدام اقلیم زندگی می کرده؟ هر که بوده و در هر جا زیست می کرده مهم نیست، مهم پایه گذاری کاری قبیح است که زندگی مردم و حتی تاریخ را تحت تاثیر قرار داده.

رشوه گرفتن یا رشوه دادن که در جهان با نام های مختلفی انواع آن دیده می شود، با هیچ اصول دینی، اخلاقی، ملی و انسانی همخوانی ندارد. تمام آیین های الهی و غیر الهی رشوه دادن و گرفتن را ناپسند شمرده و از پیروان خود خواسته اند از این منکر دوری کنند.

عده ای که عملا، نه دین را باور دارند و نه به قانون پایبند هستند، این کار قبیح را انجام داده و دیگران را نیز تشویق یا تهدید می کنند به این عمل زشت دست بزنند. اگر دولتی ادعا کند که در کشورش، رشوه دهی و رشوه ستانی وجود ندارد، بی شک کذب محض است و هیچ عقل سلیمی آن را نمی پذیرد.

آنانی که هم دست شان به جیب شان می رسد و هم به دهان شان، با دادن رشوه به این و آن، قانون انسانی و اجتماعی را دور زده و به نیات خود می رسند. کسانی هم که نه دست شان به جیب شان می رسد و نه به دهان شان، همواره باید حسرت انجام کارشان را در نهادهای دولتی و غیردولتی بخورند.

متاسفانه عمل رشوه گیری و رشوه دهی بیشتر در ادارات دولتی باب است. زمانی کسی که می خواست رشوه دهد یا بگیرد، چون قبح کار را می دانست و از عواقب آن با خبربود، تمام سعی خود را می کرد تا در خفای کامل به چنین عمل زشت و شنیعی دست بزند.

امروزه، به هر دلیلی قبح این کار از بین رفته و عده ای رشوه گرفتن را حق قانونی خود می  دانند! آنانی هم که رشوه می دهند، آن را کاری انسانی می دانند که در حق عده ای کارمند کم درآمد یا پر درآمد روا می دارند! همین تفکر مسموم است که باعث اپیدمی رشوه ستانی و رشوه دهی شده است.

اگر سال ها پیش آن مسوول بی مسوولیت، جار نمی زد که گرفتن یک پول چایی ایراد ندارد، شاید هرگز شاهد چنین اوضاعی در بعد از انقلاب نبودیم.

همگان می دانند که رشوه زشت و غیر انسانی است، برای همین سعی می کنند اسامی دیگری روی آن بگذارند تا وجدان شان بیش از حد، فشار تحمل نکند. پول چایی، زیر میزی، برای تسریع کار، کمک به ارباب رجوع، همیاری و حتی به قول مرحوم مغفور استاد ابوالقاسم حالت، «لولو»!

جالب اینجاست که از مدیر بلند پایه تا کارمند دون پایه، هر کدام با دلایل متقن سعی دارند در جامعه این گونه القا کنند که کارشان صحیح است. هر بار که ارباب رجوعی پیشنهاد رشوه دادن را نمی پذیرد، چون فیلسوفان استخوان خرد کرده، او را با هزار و یک دلیل واهی قانع می کنند که به این عمل زشت مبادرت کند!

چشم پوشی بر فعل زشت رشوه گیری و رشوه دهی باعث افزایش روزافزون آن در کشور شده است. هیچ نهادی تاکنون قدم پیش ننهاده تا ریشه آن را بخشکاند یا حداقل از شدت آن بکاهد.

زمانی نام آن زیر میزی بود، اما اکنون به صورت روی میزی و حتی با تکنیک زورگیری این فعل منکر انجام می شود!مدتی رشوه گیران حتی دستگاه «پز» هم در کشوی میز خود داشتند تا کار ارباب رجوع را سریع راه بیندازند،اما چون ردگیری می شد،به بهترین شیوه، یعنی گرفتن سکه و دلار با یک واسطه یا چند واسطه است تا رهگیری آن غیرممکن یا سخت باشد!

هیچ سازمان یا نهادی،به خصوص صداوسیما از آفت رشوه مصون نمانده.هیچ کس نمی تواند ادعا کند در سازمان یا وزارتخانه تحت امرش این فعل زشت صورت نمی گیرد.

به راستی چرا برخورد اساسی با این پدیده زشت انجام نمی پذیرد؟ مگر این یک معضل خانمان بر انداز نیست؟!

با کمال تاسف باید گفت از جامعه پزشکان گرفته تا مراکز دولتی، هنری، ورزشی و… خوره رشوه از درون و بیرون دارد اخلاقیات جامعه را می خورد.

اکثر مردم از رشوه دادن و رشوه گرفتن، به خاطر باورهای دینی و انسانی پرهیز می کنند، اما آن حداقل رشوه گیر و رشوه دهنده، اساس جامعه را به هم ریخته اند.

با فراگیر شدن عمل زشت رشوه، قشرهای ضعیف جامعه بیشتر از پیش آسیب دیده و می بینند. باید رشوه را از میان برداشت تا جامعه راحت تر نفس بکشد.

اراده ای قوی باید بین دولتمردان و مردم به وجود آید تا با عزمی راسخ به مبارزه با رشوه بپردازند. اگر این اراده نباشد ،جامعه به انحراف کامل کشیده خواهد شد.

در دهه باشکوه و تکرار ناشدنی ۶۰ که کشور درگیر جنگ و مسائل پس از انقلاب بود، حتی با وجود کارشکنی های داخلی و خارجی، اما کسی جرات رشوه گرفتن و رشوه دادن را نداشت و یا بسیار نادر بود. چرا باید جامعه ای که آنچنان رفتار می کرد، امروز این چنین کند؟

چرا باید مسوولی به طور رسمی زیر میزگیری برخی از پزشکان را تایید و تشویق کند؟ رشوه گیران و رشوه دهندگان بخش کوچکی از جامعه را تشکیل می دهند، اما تاثیر مخرب آنان کاملا مشهود است. دولتمردان و مردم با یک عزم ملی می توانند ریشه رشوه را بخشکانند، به شرط آنکه بخواهند و عمل کنند.