آقا محمدصادق خان سلسله جنبان سنتور نوازی ایران | گفتاری از دکتر مسیح افقه

آقا محمدصادق خان سلسله جنبان سنتور نوازی ایران | دکتر مسیح افقه موسیقیدان و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد در مراسم رونمایی از ویژه نامه ی شیراز فصلنامه سرزمین هنر  ضمن تسلیت زلزله کرمانشاه درباره مقاله ی خویش در شماره اخیر این فصلنامه سخن گفت و شخصیت بارز سلسله جنبان سنتور نوازی در ایران گفت:

آقا محمدصادق خان شیرازی

مسیح افقه

آقا محمدصادق خان شیرازی به عنوان بزرگترین سنتور نواز شناخته شده ی ایران است که موسیقی را از شیراز آغاز کرد. متأسفانه حتی یک سطر درباره این موسیقیدان برجسته ی کشور در هیچ منبعی نیامده بود .

به قول استاد پایور آقا محمد صادق خان در دوره ای زندگی می کرد که ساز ملی ما تار بود و همه چیز تحت الشعاع تارنوازی بود،سنتور در آن دوره ردیفی نداشته تا اینکه آقا محمدصادق خان به تهران مهاجرت می کند و در آنجا به ردیف نوازی می پردازد. یا علی اکبر خان شیدا که متقدّم بر عارف قزوینی است به همان اندازه که اسناد برای شیرازی بودن او وجود دارد، همان اندازه هم سند وجود دارد که طالقانی است.

محمدصادق خان شیرازی
محمدصادق خان شیرازی

یا افراد دیگری که شاید کسی اسم آنها را نشنیده باشد مثل کمال دهقان که یک ردیف دان بزرگ بوده است بعد به مشیر معظم افشار می رسیم که وفتی شعاع السلطنه والی شیراز می شود درویش خان در دربار او بوده و شیرازی ها خیلی علاقمند می شوند که در محضر این استاد درس بگیرند که مشیر معظم افشار یکی از شاگردان شاخص درویش خان بوده است بعدی ها حتی اسمش را نشنیده اند. این مشکل ما در موسیقی شیراز از دوران قاجار تا دوران پهلوی اول و دوم بوده . یعنی این هنرمندان تا در شیراز هستند دیده نمی شوند. همین الان هم همین طور است.

من یادم هست که استاد شجریان به خود من گفت: به رضوی بگید بلند شو بیاد تهران که اگر درشیراز بماند تلف می شود. البته من خجالت کشیدم به همین صراحت به ایشان این حرف را بزنم اما گفتم بروید تهران آقای شجریان با شما کار دارند تا خودشان به ایشان بگویند. یا مثلاً آقای حسن ناهید که  استاد بزرگ نی هستند واکنون قافله سالار نی در موسیقی ایران به شمار می روند دراینجا بودند اما همانطور که آقا محمد صادق خان تا در شیراز بود دیده نشد دیگران هم با همین مسأله روبرو بودند.

من در پایان این مقاله به فرهیختگان شیراز تاخته ام که نمی دانید چه هنرمندانی را از شیراز پراندید و از دست دادید. آخرینشان مرحوم رضوی سروستانی بود که پشت دستش را داغ کرد و فقط جنازه اش به شیراز برگشت و این یک غفلت فرهنگی است. من در بخش دوم این مقاله می خواهم به همین غفلت بپردازم.

مسیح افقه و رضوی سروستانی
مسیح افقه و رضوی سروستانی

آن هنرمندانی که از شیراز  در جشن هنر شیراز شرکت کردند همه ازتهران آمدند نه از خود شیراز. آقای پایور هربار که به شیراز آمدند در جمع ما گله کردند که چرا آقای ناهید در شیراز قدرش دانسته نمی شود. ایشان که مال دوره ی قاجار نیست. آقای روزیطلب خوب به یاد دارند چندبار در حافظیه را روی مرحوم رضوی سروستانی بستند. اینها در عصر خودمان اتفاق افتاده است اما ادامه ی همان روند قاجار است و جریان آقا محمدصادق خان

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

6 + 1 =