جدال سرنوشت و اراده| نقدی بر کتاب دختر تحصیلکرده نوشته تارا وستور

دختر تحصیلکرده عنوان اتوبیوگرافی ای است از نویسنده آمریکایی تارا وستور تا حدود سی سالگی او را روایت می کند. تارا وستور در آیداهوی آمریکا و در خانواده ای مورمون متولد شد.مورمون های سختگیری که خود را برای آخر الزمان آماده می کردند و نسبت به هرچیز در جامعه مدرن بدبین بودند.

دختر تحصیلکرده | تارا آخرین فرزند از هفت خواهر و برادری است که شغل پدرش اوراق کننده ماشین آلات است و مادرش به ناچار و به دلیل شرایط سخت زندگی در کوهستان باک, مامایی می کند.
فرزندان هرکدام به نوبه خود به پدر در اوراق کردن ماشین آلات کمک می کنند و هرکدام برای رقم زدن سرنوشت به نحوی از خانه پدری خارج می شوند.

پدرکه یکی از پیروان متعصب و سختگیر مذهب مورمون است, کسی است که قوانین را به خانواده پر جمعیتش دیکته می کند,

و سایر افراد خانواده چون می پندارند که پدر جانشین خداوند است و سرپیچی از دستورات او, سرپیچی از دستورات خداوند است, هرگونه حق اعتراضی را از خود سلب می کنند.

پدر معتقد است که تنها مذهب اوست که در آخر الزمان رستگار خواهد شد و نجات بخش خواهد بود.
او آنچنان در این اعتقادات راسخ است که تمام خانواده اش را مجبور می کند به دور از هرگونه تمدنی زندگی کنند.

شاید به این دلیل که کنترل کردن خانواده و تحت سلطه داشتن آنان در عصر ارتباطات امری دشوار است.

آنچه در کتاب خواننده بارها از خود خواهد پرسید این است که, آیا مشکلات روحی و روانی پدر که از طریق ژنتیک به فرزندان منتقل می شود باعث چنین توهمات خود مقدس پنداری شده است یا بالعکس؟

فرزندان این پدر به دوسته تقسیم می شوند آنها که ” تحصیلکرده ” هستند و مستقل از اندیشه پدر جهان را می بینند و آنان که خود را به دست سرنوشت و قضا و قدر سپرده اند و عنان زندگیشان را به دست پدرشان داده اند.

تارا, شخصیت اصلی داستان, با طغیان بر علیه سنت خانوادگی, گویی دست به جراحی روح خود می زند.

او از یک سو فرهنگ و مذهب خود را ارزشمند می بیند و از سوی دیگر این تعصب کورکورانه را عامل فروپاشی می داند.

تارا به طور ناگهانی و در کالج مشغول تحصیل می شود و در کتاب به زیبایی سختی این نوع آموزش را بیان می کند.

زیرا که آموزش امری است که به تدریج باید در ذهن کودک نشانده شود تا با فرهنگ صحیح جامعه همسو و هم گام گردد.

تارا از برادر بزرگترش تایلر الگو می پذیرد, دست به طغیان در برابر افکار و باورهای پدر می زند, راه سخت تحصیل را بر خود هموار می کند و موفق می گردد.

این در حالی است که تارا نه به مدرسه رفته است و نه حتی شناسنامه ای دارد.

آنچه در محیط آموزشی می بیند – اگرچه تمام هم دوره های او هم مورمون هستند – با آنچه در زندگی از والدین فرا گرفته است مغایر است.

تارا تمام اطرافیانش را کافر و بی دین می داند زیرا در چارچوب ارزشهای پدرش قرار نمی گیرند و همین باعث می شود او منزوی و تنها شود.

با این حال او دست از تلاش برای یاد گیری بر نمی دارند.

تارا بر خلاف جریان آب شنا می کند و جهانی را کشف می کند که همسالانش بسیار پیشتر شناخته بودند. او در این جریان با سوالات و رنج های درونی مداومی دست و پنجه نرم می کند.

” تصمیم هایی که افراد با هم و یا به تنهایی می گیرند و آمیزه ای از این انتخاب ها, به سان دانه های بی شماری از ماسه که در لایه های رسوبی و بعد در سنگ فشرده می شود, و در نهایت در رویدادهای واحدی متبلور می گردد. “

تحصیلکرده یا دختر تحصیلکرده ، داستان بلوغ ناگهانی است؛ داستان مبارزه مستمر تارا با خودش, تارا با خانواده اش و تارا با محیط پیرامونش.

در خلال داستان در می یابیم تارا رفته رفته به هنگام روایت خودش و دیگران را بیشتر و بهتر کشف و درک می کند. با افکار غیرمنطقی و نادرست خانواده , علیرغم تهدید به طرد شدن, مبارزه می کند. اما در نهایت برای خودش از بین افراد خانواده مادری, خانواده ای دست و پا می کند.

تارا وستور در این کتاب سوالات بسیاری را مطرح می کند, آیا ما هم می توانیم مانند تارا با فرهنگ نادرست اما ریشه دار اجدادی مان مبارزه کنیم؟ آیا می توانیم ذهنیات نادرستمان را رها کنیم؟ آیا چنان قدرتمند هستیم که برای یافتن راه صحیح تنها بر خودمان تکیه کنیم؟

دختر تحصیلکرده نوشته تارا وستور به دست هوشمند دهقان ترجمه شد و در نشر نیلوفر به چاپ رسید.

غزل قربان پور