خبر کوتاه بود.
دکتر جابر عناصری درگذشت!
این روزها گویا غریبانه پر کشیدن مردان و زنان بزرگ و اثر بخش و تاثیر گذار در تاریخ و فرهنگ و هنر و ادبیات و…امری عادی شده است!
افتخار شاگردی استاد جابر عناصری را در دهه شصت،و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران داشته ام و با گذراندن چند واحد درسی از جمله ، فرهنگ و ادبیات عامه،تمثیل شناسی،اسطوره و نمایش و چند درس دیگر تا حدودی با خصوصیات اخلاقی و فردی ایشان آشنا هستم. از آن وجود گرانمایه بعید نبود که بخواهند به دور از هر گونه تکلفی و در کمال سادگی به خاک سپرده شوند و تمامی هزینه های مراسم خرج امور خیریه گردد ولی از مسوولان و متولیان فرهنگی و هنری کشور بعید بود که از درگذشت مردی چنین با عظمت ،به سادگی عبور کنند!
در خصوص آثار قلمی و پژوهشهای ایشان مطلبی بیان نمی دارم زیرا در این خصوص بسیار نوشته شده است و نیز در مطلبی که دیروز در سایت هنرلند منتشر شد حق مطلب را ادا کردند . در این مجال به ذکر چند خاطره از کلاسهای درسشان بسنده می کنم که بعید می دانم تاکنون مطلبی در این مورد نوشته شده باشد.
در سالهایی که این حقیر در محضر استاد تلمذ می کردم کلاسهای درس ایشان آنقدر شلوغ و پر جمعیت بود که برخی اوقات برای اینکه صدایشان به همه برسد از بلند گو استفاده می کردند.کسانی که در کلاس حضور داشتند فقط دانشجویانی نبودند که آن واحد درسی را انتخاب کرده بودتد،بلکه دانشجویان گروهها و دانشکده های دیگر هم که به این مباحث علاقه مند بودند اجازه داشتند در کلاسها حضور پیدا کنند و چیزی بیاموزند.
کلاسهای استاد عناصری همیشه به صورت تئوری برگزار نمی شد بلکه ایشان تاکید داشتند که کلاسها به صورت عملی در سالنهای نمایش و موزه های شهر برگزار گردد.در برخی از روزها به همراه استاد ،سوار بر اتوبوسهای دو طبقه سبز رنگ آن روزهای تهران می شدیم وبه دیدار موزه ها،تماشا خانه ها و سالنهای نمایش و تئاتر می رفتیم.من تا آن موقع تالار سنگلج را ندیده بودم.اگر تعزیه ای در یکی از سالنها اجرا می شد حتما همراه با دانشجویان به دیدن آن می رفتند.
در پایان هر واحد درسی هم امتحانی برگزار نمی کردند بلکه دانشجو موظف بود پژوهشی در مورد فرهنگ مردم و تعزیه و…منطقه خویش بنویسد و ارائه نماید.به خاطر دارم یکی از پژوهشهای من که بسیار مورد توجه ایشان قرار گرفت (تعزیه در کرمانشاه) نام داشت که یک تحقیق کاملا میدانی بود.
چهره متین و آرام،موها و محاسن بلند و سپید و درخشان،کلام شیوا و بیان تاثیر گذار،طمانینه در اداره کلاس و تسلط بر مباحث علمی و… از دیگر ویژگی های این بزرگمرد بود که به خاطر دارم.
دانشجویانی که آن سالها در دانشکده هنرهای زیبا تحصیل می کردند و امروز در امور فرهنگی و هنری کشور از برترینها محسوب میشوند همه با ذکر این خاطرات ،آن سالها را مرور خواهند کرد و کبوتر ذهنشان در فضای سال ۶۰ و آن روزها پر خواهد کشید.بزرگوارانی چون دکتر مجید سر سنگی،دکتر اردشیر صالح پور،دکتر سیمین امیریان،امیر دژاکام،فلورا سام،مهتاب نصیر پور،هوشنگ هیهاوند،حسین فرخی و….بسیاری دیگر که نامشان را از خاطر برده ام!
مرحوم استاد دکتر جابر عناصری ، نه تنها پدر تعزیه ایران،که پدر معنوی تمام دانشجویانی است که روزی محضر او را درک کرده اند.
گر چه مراسم خاکسپاری استاد به وصیت خودشان ساده برگزار شد اما انتظار می رود مسوولان و مراجع فرهنگی و هنری کشور از این مهم ساده نگذرند و با برگزاری مراسم و نیز ساخت برنامه های رادیویی و تلویزیونی و امثال آن به شناساندن این شخصیت عظیم علمی و فرهنگی و هنری به همگان خصوصا جوانان این مرز و بوم بپردازند.
بیشترین توقع از دانشجویانی می رود که در محضر ایشان تلمذ کرده اند و اکنون هر یک به نوبه خود صاحب جایگاهی قابل تامل هستند وقت آن است که حق شاگردی به جا ی آورند.
این کمترین در مقابل عظمت این بزرگمرد عرصه فرهنگ و هنر و ادبیات و خصوصا تعزیه ایران زمین،سر تعظیم فرود می آورم. امید که بهشت برین جایگاهشان باشد که به امید خدا چنین نیز هست.
یادش گرامی باد
آناهیتا برزویی نویسنده و تهیه کننده ارشد رادیو
روحشان قرین رحمت
باشرف بودوغیرتمند تمامی لحظه لحظه ئ زندگیش را وقف تاریخ وفرهنگ وتمدن ایران کرد.باهزینه شخصی اش کتابخانه ای منحصربه فرد فراهم نمودودرخانه اودرکوچه عنصری به روی دانشجویان تشنه فرهنگ همیشه گشوده بود.اوموردحسادت خیلی ازبداخلاقان بود.اودریای صداقت واخلاق بود.یادوخاطرهاش گرامی باد.