اعلام رسمی یک ناکامی | نگاهی متمایز به مراسم نکوداشت دکتر یونس شکرخواه

محمد آقازاده

دکتر یونس شکرخواه را  همه به علم و تواضع می شناسند و برخی او را پدر روزنامه نگاری آنلاین در ایران می نامند.هفته ای که گذشت از سوی معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مراسم نکوداشتی برای این استاد دانشگاه و عضوی از بنیانگذاران روزنامه همشهری در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

مراسم بزرگداشت دکتر یونس شکرخواه در فرهنگسرای رسانه برگزار شد و در این بزرگداشت با توجه به حرفهایی که شنیدم به این باور راه کشیدم که وقت آن رسیده است در کیستی روزنامه نگار و چیستی روزنامه نگاری از نو تعمق کنیم و خود را از تعاریف عادت شده برهانیم تا شاید بتوانیم جانی دوباره به این حرفه بدهیم . با سوال روزنامه نگار چه باید بکند و چه کاری بر عهده دارد به این تعمق می توانیم راه بکشیم.

“روزنامه نگار باید جانب حقیقت بایستد و جز راست نگوید” ، این گزاره از بس تکرار شده تقریباً هیچ کس نسبت به آن تردید نمی کند و به همین دلیل هنوز معنای روزنامه نگار را نمی دانیم و همچنان در گردونه باطل می چرخیم، هر چند همه روزنامه نگاران در عمل این گزاره را نادیده می گیرند ، چرا که نمی توانند از دام این رویکرد ناگریزند.

بگذارید ماجرا را از زاویه دیگری دنبال کنیم ، بیائید با نیچه همسو شویم و بگوئیم اگر حقیقی در کار نباشد و راستگویی و جز راست نگفتنتنها یک نقاب بر سر چشم اندازها و گرایش هایی باشد که هر روزنامه نگاری از منظری که جهان را می بیند و به کار منافع آگاهانه و ناآگاهانه اش می آید خبرها و روایت از واقعیت را صیقل و واتاب می دهد ، در این صورت چه بر سر حقیقت خبر و خبر حقیقی می آید.

یونس شکرخواه
یونس شکرخواه

همان اتفاقی که در رسانه ها همه روزه می افتد و تنها پرچم بی طرفی را برای آن افراشته می کنند که روایت خود را راست و روایت های دیگر دروغ بنامند و گاهی آنچنان خبر را از ماهیت اش تهی می کنند که جز جنازه یی از آن باقی نمی ماند.بگذارید با این رویکرد گزاره یاد شده در برابر علامت سوال قرار دهیم :

“راستگویی و میل به حقیقت چیزی نیست مگر وظیفه دروغگویی بر طبق قواعد عرفی ثابت و معین ، یعنی دروغگویی همراه و همپای گله و به شیوه مذکور ، یعنی به طرزی ناخودآگاه و بر طبق عادات چند هزار ساله”با این رویکرد یک لحظه تصور کنید به مخاطب بگوئیم دروغ خاص خودمان را به اسم حقیقت می فروشیم او چه حسی خواهد داشت، در بهترین حالت نقش قربانی فریب خورده را بازی می کند و با خیال راحت سراغ دروغ های دیگر می رود تا در سر جمع آنها حقیقت خود را بیافریند و یا سرخورده خبرخوانی را رها می کند.

بگذارید با چند مثال مسئله را روشن کنیم:

قیمت ارز بالا می رود صادر کنندگان آنرا به نفع خود و وارد کننده آنرا به زیان خود در می یابند و مردم جز لعن و نفرین صدایی برای اعتراض نمی یابندهر دو به عنوان دفاع از فرمول های اقتصادی بهره می گیرند مخالفت ها و موافقت خود را بیان می کنند .

با هیچ ابزار ی نمی شود گفت یکی شان راست می گوید و دیگری دروغ ، بلکه هر دو از چشم انداز خود راست می گویند و از چشم انداز رقیب دروغ.

تظاهرات مردم از منظر طرفداران وضع موجود اقدامی آشوبگرانه است و باید سرکوب شود و از نگاه مخالفان یک اقدام رهایی بخش .هیچ خبری نیست که گره خورده با منافع و ضد منافع طبقات مختلف نباشد و نگاه جانبدارانه در تائید و یا تکذیب آن وجود نداشته باشد .

آزادی بیان و چند صدایی بودن جامعه پادزهر لاجرم زهر نگاه اجباری یکسویه است در رنگارنگی نظر گاهها حقیقت چند وجهی ظهور و بروز یابد.نباید از دروغ رسانه یی _ اسم مستعار جانبداری پنهان در اخبار _ ترسید ، مگر آنکه از جامعه تنها یک صدا شنیده شود و همه ملزم به حقیقت پنداشتن آن کنند.

شکرخواه

یونس شکر خواه و همکاران نام آشنایش با درک حقیقت روزنامه نگاری خود را با شرایط خاص هر دوره تطبیق می داد تا حداقلی از اصول و پرنسیپ های حرفه را حفظ کند و این خواست در جامعه ما کار آسانی نیست و امروز ناکامی اش را طی مراسمی اعلام کرد.

امروز با حذف این تیم از همشهری در می یابیم منافع فوری حتی تکنیک های حرفه یی را زیر پای خود له می کند و در این وادی نمی توان بی طرف بود و از حذف شدن رهایی جست.

البته این ناکامی برای من یک پیروزی تراژیک در فهم جامعه یی است که همه در منافع شان به خود آگاهی برهنه و بی رحمانه رسیدند و این در اکنونیت جامعه وجدان ها را معذب و غمگین می کند ولی در دراز مدت رسانه ها اگر آزادی و چند صدایی را تجربه کنند در جای درست خود می نشینند و تنها در این صورت بی صداها هم می توانند صدای خود را داشته باشند و ادعای بی طرفی در جنگ روایت می بازد ولی جامعه در پیش روی اش به سوی فردا می برد.

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

73 − 65 =