ادبیات روسی در ایران و مشکلات و چشم اندازهای آن

ادبیات روسی در ایران و مشکلات و چشم اندازهای آن  | منصوره صالحی | سرزمین هنر | کتاب | بیست و ششم اردیبهشت، در نمایشگاه کتابِ سی‌وسوم،

در غرفه ملی روسیه میزگرد ادبیات روسی در ایران  و مشکلات و چشم اندازهایش با حضور نویسنده‌ی روسی”آندری گلاسیموف”، آبتین گلکار و بابک شهاب دو تن از مترجمین به‌نام زبان روسی و زهرا محمدی دانشیار دانشگاه تهران و علی عسگری، مدیر فرهنگی نشر برج در ساعت ۱۵ برگزار شد.

گزارشگر هنرلند با “بابک شهاب”مترجم زبان روسی به فارسی، صحبت اختصاصی در باره‌ی این نشست و تاثیر این میزگردها بر حوزه‌ی ترجمه گفت و گویی داشته است که در ادامه می‌خوانید.

گفتگویی درباره ادبیات روسی در ایران با بابک شهاب

تعدادی از ترجمه‌های بابک شهاب در نمایشگاه کتاب در نشرهای بیدگل، برج، شورآفرین و تازه‌ترین ترجمه از ایشان، آخرین رمان نابوکاف “نبوغ” به اهتمام نشر نیماژ به نمایشگاه سی‌وسوم رسید و رونمایی شد.

هنرلند: آقای شهاب محور گفت‌وگو در این میزگرد چه بود؟

بابک شهاب: موضوع مشکلات ترجمه روسی در ایران بود.

هنرلند:چکیده‌ی صحبت”آندری گلاسیموف” نویسنده‌ی روسیِ مهمان این نشست، را برای خوانندگان ما بگویید.

بابک شهاب:

نویسنده روسی از اهمیت گفت‌وگوی فرهنگی ایران و روسیه گفت.

و بر نقش مترجم در این امر تأکید کرد.

او گفت که روس‌ها ذهنیت درستی از ایران ندارند و آن‌چه در باره ایران خوانده و دیده‌اند، از فیلتر غربی‌ها گذشته است.

هنرلند: صحبت شما در این میزگرد با تمرکز بر کدام بخش ترجمه بود؟

بابک شهاب:من در سخنانم بیش‌تر به اهمیت جنبه  هنری کار مترجم اشاره داشتم.

از نظر من مشکلات ما در ترجمه روسی همان‌هایی هستند که در تمام زمینه‌های دیگر نیز مشاهده می‌شوند، چون منشأ تمام‌شان همان بشر است.

هم‌چنین اشاره کردم که مترجم باید خودش را هنرمند بداند و ترجمه را واژه‌به‌واژه انجام ندهد.

مترجم موظف است مهم‌ترین اصل هنر یعنی زیبایی را در ترجمه‌اش پیاده کند.

هنرلند: احوال ترجمه در سال‌های اخیر به ویژه دوران پاندمی کرونا از منظر شما چگونه بود و اکنون چگونه است؟

بابک شهاب: در کل طی سال‌های اخیر ناشران و مترجمان همت بیش‌تری برای برگردان آثار روسی نشان می‌دهند که البته گمان نمی‌کنم ارتباطی با موضوع پاندمی داشته باشد.

هنرلند: ارزیابی کلی شما از نشست‌های این‌چنینی چیست و چه‌قدر این میزگردها را، تاثیرگذار می‌بینید؟ یا می‌دانید؟

بابک شهاب: این نشست‌ها می‌توانند فقط به عنوان تلنگری برای آغاز فرآیند پیچیده و زمان‌بر آموزش و آماده‌سازی مترجمان هنرمند مفید باشند.

هنرلند: سپاس از زمانی که در اختیار ما قرار دادین و سخنان مفید و مجملتان.

بابک شهاب: سپاس فراوان از شما. با امید به این‌که با کمک فعالان فرهنگی و رسانه‌ها شاهد رشد نسلی از مترجمان هنرمند باشیم.

این میزگرد، با صحبت های آبتین گلکار  ( مترجم روسی به فارسی ) آغاز شد . ایشان تاریخچه ترجمه ادبیات روسیه در ایران را مرور کرد و گفت که یکی از مهم‌ترین مشکلات ما بی‌توجهی به نویسندگان معاصر روسیه است.

این نشست با صحبت‌های زهرا محمدی و علی عسگری ادامه یافت.