نشستی تحلیلی درباره بازنمایی زن در سینمای پس از انقلاب

 

مدرسه ملی سینمای ایران درنشستی به تحلیل بازنمائی زن درسینمای ایران پرداخت. دراین نشست که خانمها «تینا پاکروان» و دکتر «اعظم راودراد»  حضور داشتند، نتایج مطالعه وپژوهش سرکارخانم « نادره سادات سرکی» دراین  زمینه به نقد وبررسی گذاشته شد .دراین نوشته خلاصه ای از مباحث اصلی این نشست به قلم سرکار خانم «لیلا سلیمانی» تقدیمتان می شود و  با توجه به اهمیت مطالب ارائه شده دراین زمینه  وهمین طور پرسشهای همکار ارجمند “هنرلند” جناب آقای قمی در فرصتی دیگر  به تفصیل بیشتری سخن خواهیم گفت.

مطالعه ی سینمای ایران پس از انقلاب با بازنمایی زن در سینمای قبل و بعد از انقلاب و مقایسه زنان در دو دوره نشان دهنده این است که کلیشه ها باعث تعمیم دادن قضاوت ها میشود.

قبل از انقلاب نگاه به زن دردو دیدگاه خلاصه می شد:زن فعال  معمولا نا نجیب نشان داده میشد (قیصر،دایره مینا)و زن وابسته (زنی که نیازمند شوهر،برادر،پدر)که معمولا قربانی میشد.

نگاه سینما به زن در بعد از انقلاب هم در دو دوره جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد که خلاصه می شود در: زن قبل و بعد از دوم  خرداد۱۳۷۶

نمای زن قبل از دو خرداد به صورت کمرنگ و با خوانش مرد سالاری بود و از زن با نماد ضعیفه و وابسته با پوشش بلند  و عینک های بزرگ استفاده می شد و کارگردانان برای جلوگیری از مشکل مجوز مجبور بودند از زن به عنوان مادر ، زن خانه دار یاد کنند.

از دهه هشتاد به بعد ایدولوژیک بودن رسانه ها باعث ستاره سالاری شد از اصغر فرهادی به عنوان کارگردان فعال این دهه میتوان یاد کرد.بعد از دوخرداد حضور زنان در سینمای ایران پرنگ تر شد و از زن به عنوان زن فعال اجتماعی در طبقه ی متوسط که معمولا بین بیست تا چهل ساله بودند، بازنمایی میشد و این امر در حافظه ی جمعی و مقایسه ذهنی مخاطب سینما باعث شکل گیری هویت ها و تاثیر گذاری در ناخودآگاه مخاطبان شده  که این امر تاثیر بسزایی در بازنمایی زن در سینمای پس از انقلاب را عهده دار بوده است.

بحث دیگری که در اینجا قابل تامل است بازنمایی زن از منظر جامعه شناسی و اهمیت جامعه شناسی در بازنمایی زنان سینما است.

شاید این محتوا را نیز دوست داشته باشید

تصویر رسانه ها در ذهن مخاطب القا میشود و جامعه باعث شناخت جامعه میشودو این به این معنی است که سینما با عث تاثیر گذاری روی ذهن مخاطب و  خانواده ها که کوچکترین اجتماع هستند میشود و بعد از آن روی تمام سطوح جامعه  تاثیر گذارند. از منظر اجتماعی فعالیت زنان در سینما به صورت کمی افزایش پیدا کرده و از زن در نقش های مدیر معلم و نقش های تربیتی استفاده شده(بانوی اردیبهشت) و کمتر فیلمی را مشاهده کردیم که  به موضوع زن شاغل یا زن سیاست مدار پرداخته باشد.

کارشناسان معتقد اند تحولات اجتماعی ،سیاست گذاری های فرهنگی، محدودیت های موضوعی،جنسیت و فرهنگ از عوامل موثر  در بازنمایی زن در سینمای ایران است.

مهمترین نکته در بازنمایی زن فرهنگ است زیرا فرهنگ در ما تداعی شده و باعث مقابله ما با فیلم ها میشود.فرهنگ زیرساخت و کامل کننده ی عوامل موثر در بازنمایی است البته نگاه فمینیستی به زن در این عرصه  مانعی برای فعالیت زنان در جامعه ی سینمایی ما بوده است .فیلم نامه های زن خانه دار و خاتون از قربانیان این نگرش هستند.

پس میتوان با مطالعه به شناخت وضعیت زن در جامعه سینمایی پرداخت،به شرط اینکه از تمام عوامل تاثیر گذار بهره گرفت.

بنابراین زن قهرمان زندگی  چه در سینما و چه در جامعه است و چه بسا زنانی که به رغم محدودیت های اجتماعی سعی در تحقق آمال و آرزوهای زنانه ی خود دارند.

یکی از کارگردانان فعال در این عرصه تینا پاکروان است که در آخرین فیلم خود با نام” نیمه شب اتفاق افتاد ” که هنوز اکران نشده سعی در نشان دادن و اشاره  این محدودیت ها دارد و او سعی کرده چهره ی دیگری از زن را در این فیلم بازنمایی کند.

از دیگر کارگردانان مرد که با نگاه اسطوره ای به  شناخت زن پرداخته است بهرام بیضایی است که باوجود رانده شدن هرگزعقب ننشسته است.

از سری فیلم های بیضایی ” چریکه در تارا” “غریبه در مه” ” رگبار” که تصویری متفاوت از چهره ی زن در این فیلم ها  نشان داده است.

 

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

47 + = 50