از تئاتر تا سربداران
«سالخوردگی پختگی میاورد و پیری به نظرم چیزی نیست جز بی آیندگی. اگر انسان دچار پیری زودرس میشود بر این است که فردایی نمیبیند .چه فردای شخصی و چه فردای اجتماعی».
آنچه خواندید یکی از زیباترین نوشته های نویسنده ی سریال ماندگار «سربداران» و «اتوبوس» و نمایشنامه نویس «تنگنا» و «ققنوس» و بازیگر تئاتر و سینما محمود دولت آبادی زاده ی ١٠/مرداد/١٣١٩ در سبزوار بود.
او که واقع گرایی را اصول اصلی کارهایش قرار داده و اکثر فضاهای داستانش را در روستاهای زادگاهش روایت میکند.
او که فعالیت هنری خود را از سال(۱۳۳۹) با کار در تئاتر «پارس» در لالهزار آغاز و با چاپ داستان کوتاه«ته شب»دربولتن مجله (اناهیتا) ادامه داد و آشنایی با نامدارانی چون«جلال آل احمد»،«احمد شاملو»،«سهراب سپهری»و بازی در کارهای بهرام بیضایی و تولید در کار تلویزیونی«عروسکها» یبضایی را در کارنامه ی هفتادو شش سالگی خود گنجانده است.
او بعد از زلزله خراسان و بازی در نمایش بهرام بیضایی و ازدواج، به روستای کلیدر رفت و با خلق «کلیدر»یکی از مشهورترین و ارزشمندترین آثارش ،در (ده جلد) خود به کسب جایزه ی نوبل نزدیک کرد .
او برنده ی جایزه ادبی خانه فرهنگهای جهان ،جایزهٔ ادبی یان میخالسکی سویی وجایزه شوالیه ادب و هنر فرانسه است و آثارش به زبان های مختلف دنیا ترجمه شده است.
از فعالیت های اخیر او میتوان به گزینش و بازخوانی داستان « وزیری حسنک»در اسفند (١٣٩٠) اشاره کرد.
به نوشتهٔ کامران تلطف، آثار محمود دولتآبادی نمونههای بارزی از گرایش ادبیات متعهد به کمکردن شکاف موجود بین ادراکهای گوناگون از مفهوم انقلاب است. داستانهای کوتاه و رمانهای او اوضاع و احوال طبقات ستمدیده، بهویژه دهقانان و کارگران روستایی را به تصویر میکشد. شخصیتهایی که او میآفریند، فارغ از گرایشهای مذهبیشان، قربانی شرایط اجتماعی جامعه هستند. ویژگیهای طبقاتی تمامی شخصیتهای او مطابق با مدلهای مارکسیستی از جامعهٔ طبقاتی و ماتریالیسم تاریخی میباشند.
شاید به بهانه تولدش توانسته باشیم نگاهمان را به هنر هنرمندان سرزمینمان بیش از پیش بیفکنیم و دیگر نخوانیم:
«من در میان این کوچهها و در این شبهایی که انگار صبح ندارند، دارم از بین میروم.»