یادگیری تعاریف و اصطلاحات رایج در فیلمنامه نویسی برای علاقمندان این هنر و افرادی که در ابتدای راه آموزش هنرهای نمایشی هستند لازم و ضروری است. به این منظور سایت هنرلند چکیده ای از این اصطلاحات را در سه بخش تقدیم شما خواننده های محترم می کند.
در فرایند تولید یک فیلمنامه باید در نظر داشته باشیم که یک شخصیت سینمایی ویژگی هایی دارد:
اول: هر شخصیتی در روایت کنش (عاملیت یا فاعلیت) دارد. یعنی حتما در این روند کاری انجام میدهد. در غیر این صورت حضورش تاثیری ندارد و باید حذف شود یا تعریفی در حد شخصیت نخواهد داشت.
دوم: هر شخصیتی منحنی تحول دارد. بدین معنی که هر شخصیتی در مسیر پیشرفت داستان و همراه با داستان تحول می یابد. نمونه ی بسیار مهم تاریخی تحول شخصیت اصلی در تراژدی مشاهده میشود.
سوم: شخصیت های داستان از نظر جذابیت مورد توجه هستند. یعنی هر یک از این حیث باید مدنظر قرار گیرند. قهرمان معمولا جذاب ترین شخصیت داستان را داراست و از این حیث حریف یا ضدقهرمان جایگاهی متضاد دارد. شخصیت ها بر اساس منفی یا مثبت بودن باید به لحاظ جذابیت بررسی و مورد نظر قرار گیرند.
چهارم: هر یک از شخصیت ها هدف ی آرزویی دارد. لذا هر شخصیتی باید از هر کنشی که دارد انگیزه ی مشخصی داشته باشد.
پنجم: نیاز، ریشه در نقطه ی ضعف و منحنی تحول دارد. لازم بذکر است که بین خواسته و نیاز ارتباطی در تعریف وجود دارد که در تدوین فیلمنامه این ارتباط نقش مهمی دارد. این ارتباط بدین قرار است:
الف: اگر شخصیت به خواسته اش برسد، نیازش برطرف میشود.
ب:باید نیاز شخصیت برآورده شود تا او به خواسته اش برسد.
ج: یا اصلا ممکن است نیاز شخصیت این باشد که او بداند خواسته اش غلط است.
لذا میتوان در تدوین فیلمنامه نیاز را پیش نیازی برای خواسته دانست.
حادثه ی محرک (کاتالیزور):
حادثه که با آن داستان شروع میشود را حادثه ی محرک یا کاتالیزور میگویند. برای مثال در یک فیلمنامه ی یکصد و بیست دقیقه ای ، بهتر است حادثه ی محرک در حدود ده دوازده دقیقه ی اول فیلم اتفاق بیفتد.
حادثه ی محرک ویژگی هایی دارد، که میتوان آنها را بدین ترتیب برشمرد:
یک( انفعالی) : حادثه ی محرک، شخصیت اصلی را در موضع انفعالی قرار میدهد. یا به بیان دیگر حادثه ی محرک شخصیت اصلی را غافلگیر می کند.
دو: روال عادی داستان (فیلمنامه) را به هم میریزد.
سه: امری شخصی است و فقط به زندگی شخصیت اصلی داستان مربوط است و تنها زندگی شخصیت اصلی داستان را از حالت عادی خارج می کند و بهم میریزد.
چهار: با عطف اول داستان رابطه ی علت و معلولی دارد. برای توضیح بیشتر لازم است نگاهی به ساختار فیلمنامه در مدل دابلیو ی خود بیندازید. ( رجوع کنید به مقاله ی ساختار فیلمنامه که در همین سایت آمده است.)
(ادامه دارد)
